Monday, February 10, 2003

Fáinne na Spiorad


Le linn an deireadh seachtaine, chríochnaigh mé úrscéal fantaisíochta - The Spirit Ring le Lois McMaster Bujold a cheannaigh mé ar lacáiste i Siopa Acadúil na Leabhar. Is dócha go mb'é an t-aon úrscéal amháin uaithi go dtí seo nach bhfuil aon bhaint aige leis an tsraith fá eachtraí an draoidín mhisniúil udaí Miles Vorkosigan. Tá andúil agamsa ins na scéalta fá dtaobh de Mhiles Vorkosigan, ar ndóighe, agus sceitimíní orm roimh gach aon leabhar acu sin nár léigh mé go fóill.

An t-úrscéal seo áfach, níl sé ag baint le Miles ar aon nós: tá sé suite ins an Iodáil sna Meánaoiseanna, ach amháin go bhfuil loinnir na fantaisíochta curtha ar an timpeallacht ar fad. Níl ins an Iodáil, mar sin, ach cóiriú agus feisteas stáitse le tuilleadh craicinn a chur ar imeachtaí fantaisíochta a chuirfeadh an t-úrscéal eile udaí fá dtaobh d'fháinne draíochta, Tiarna na bhFáinní le Tolkien, i gcuimhne dúinn.

Deir an blorba go bhfuil an leabhar seo comh lán saoithiúlachta, magadóireachta is imeartas focal leis na cinn a chum Bujold fá eachtraí Mhiles Vorkosigan, ach is é an greann is mó a chrothnaím uaim dáiríribh, Dealraíonn sé nach bhfuil mo chailín in ann an leibhéal céadna greannmhaireachta a shroicheadh i leabhar aonair, ó tá an chuid is mó den mhagadóireacht sna leabhartha fá dtaobh de Mhiles Vorkosigan bunaithe ar an aithne atá ag an léitheoir ar imeachtaí saoil an laoich ó na leabhartha a tháinig roimhe sin.

Mar sin féin, má tá an Ghaeilge s'againn le mairstint beo beathach thar lá ár mbáis féin, is é seo an cineál leabhartha is mó atá de dhíth orainn. Ba chóir domh dáiríribh Gaeilge a chur ar chupla úrscéal le Bujold. Tá cúiseanna maithe le sin, ach sílim gurb é an réasún is tábhachtaí ná go gcuideochadh leabhartha soléite ficseaneolaíochta le téarmaíocht nuachumtha a chur i mbéal an phobail ar bhealach nádúrtha.